ANALİTİKA

04 Noyabr

Azərbaycan qlobal dəyişikliklər qarşısında iqtisadiyyatını yenidən qurur

Fins.az  – Azərbaycan, qlobal iqtisadi mühitdəki çətinliklərə qarşı mübarizə apararaq, iqtisadiyyatını yenidən qurur.

Beynəlxalq Valyuta Fondu (BVF) məlumatlarına görə, ölkənin nominal ÜDM-si 2023-cü ildə 72,4 milyard ABŞ dolları səviyyəsindən 2024-cü ildə 75,6 milyard ABŞ dollarına, 2025-ci ildə isə 77 milyard ABŞ dollarına yüksəlməsi proqnozlaşdırılır. Eyni zamanda, Azərbaycanın real ÜDM artımının 2023-cü ildə 1,1%-dən 2024-cü ildə 3,2%-ə yüksələcəyi gözlənilir.

Bu artım qeyri-neft sektorunun inkişafı üçün yeni imkanlar yaradır və Azərbaycanın iqtisadi mənzərəsini uzun müddət ərzində dəyişdirə bilər. Lakin BVF-nin hesabatında qeyd edildiyi kimi, neft qiymətləri, regional rəqabət və iqtisadi diversifikasiya kimi faktorlar bu müsbət proqnozlara təsir edə bilər.

2024-cü ildə qeyri-neft sektorunun 4,8% artması gözlənilir ki, bu da 2023-cü ildəki 3,7%-lik artım göstəricisindən əhəmiyyətli dərəcədə irəlidir. Bu inkişaf, dövlətin hidrokarbonlardan asılılığını azaltma yönündə atdığı addımların nəticəsi olaraq ortaya çıxır. Dövlət və özəl investisiyaların tikinti və xidmət sahələrini dəstəkləməsi, Azərbaycanı enerji asılı  iqtisadiyyatların tipik dalğalanmalarından qoruyur.

BVF-nin proqnozu, qeyri-neft sektorunun 2025-ci ilə qədər 3,8% artacağını göstərir ki, bu da uzunmüddətli transformasiyanın başlanğıcını işarə edir.

2024-cü ildə inflyasiyanın 8,8%-dən 2,1%-ə düşməsi gözlənilir. Bu, Azərbaycanın pul-kredit siyasətində nisbətən sakit bir dövrü işarə edir. Mərkəzi bankın faiz dərəcələrini 75 əsas bal azaltdığı bu şəraitdə, istehlak xərcləri və biznes investisiyalarında artım gözlənilir. Bu inflyasiya təzyiqinin azalması, qonşu ölkələrlə, o cümlədən Qazaxıstan və Türkmənistanla müqayisədə müsbət bir perspektiv təqdim edir.

BVF-nin hesabatı, Azərbaycanın güclü maliyyə vəziyyətini vurğulayır. Dövlət borcunun 2025-ci ilə qədər ÜDM-in təxminən 20%-i səviyyəsində sabit qalması proqnozlaşdırılır. Bu, hidrokarbon gəlirlərinin azalmasına baxmayaraq, ehtiyatlı fiskal idarəetməni əks etdirir.

Azərbaycanın iqtisadi perspektivləri, sürətlə dəyişən qlobal mühitə uyğunlaşma qabiliyyətini vurğulayır. Neftə asılı iqtisadiyyatların artan təzyiqləri qarşısında, Azərbaycanın hidrokarbonlardan imtinası strateji diversifikasiyanın inandırıcı bir nümunəsidir.

Gələcək illərdə Azərbaycanın uğuru, qeyri-neft sektorunun artımından faydalanma, qlobal ticarət dinamikasına uyğunlaşma və inflyasiyanı idarə etmə qabiliyyətindən asılı olacaq. BVF-nin hesabatı, Azərbaycanın qeyri-sabit bazar çətinliklərini aşaraq, dünya iqtisadiyyatında daha dayanıqlı və diversifikasiya olunmuş bir oyunçu olduğunu təsdiqləyir.