2024-cü ilin ikinci rübü ərzində ipoteka kreditləri bazarında əhəmiyyətli dəyişikliklər müşahidə edilib.

Fins.az xəbər verir ki, bu dövrdə banklar tərəfindən təqdim olunan ipoteka kreditlərinin standartlarında sərtləşmə baş verib, xüsusilə də daxili resurslar hesabına verilən kreditlərdə bu tendensiya daha aydın görünür. 

Standartlarda sərtləşmə: ümumi baxış

Sorğunun nəticələrinə görə, bankların daxili resurslar hesabına verdikləri ipoteka kreditlərinin standartlarında sərtləşmə müşahidə edilmişdir. Bu sərtləşmə, ipoteka kreditlərinin daha sərt şərtlərlə təqdim edilməsinə səbəb olmuşdur. Lakin İpoteka Kredit Zəmanət Fondu (İKZF) hesabına verilən ipoteka kreditlərinin standartlarında dəyişikliklər qeydə alınmamışdır.

Tələb azalması: əsas səbəblər

2024-cü ilin ikinci rübündə ipoteka kreditlərinə olan tələb ümumilikdə azalmışdır. Respondentlərin verdiyi məlumatlara əsasən, bu azalmanın əsas səbəbi daxili ipoteka kreditlərinin tələbinin azalmasıdır. Eyni zamanda, İKZF hesabına verilmiş ipoteka kreditlərinə olan tələb də cari ilin əvvəlki rübü ilə müqayisədə azalmışdır. Bu azalma, bankların gələcəkdə ipoteka kreditlərinə, o cümlədən daxili ipoteka kreditlərinə olan tələbin davamlı olaraq azalacağını proqnozlaşdırmalarına səbəb olmuşdur.

Bankların standartlara təsir edən faktorlar

Bankların sorğuda qeyd etdiyi cavablara əsasən, ipoteka kreditləri üzrə kredit standartlarına təsir edən əsas faktorlar aşağıdakılardır:

1. Maliyyələşmə dəyəri: Bankların maliyyələşmə dəyəri artdığı üçün ipoteka kreditlərinin standartlarına sərtləşdirici təsir göstərmişdir.

2. Digər banklarla rəqabət: Banklar arasındakı rəqabət, xüsusilə də ipoteka kreditləri sahəsində, bankların standartlarını sərtləşdirmək məcburiyyətində qoymuşdur.

3. Daşınmaz əmlak bazarı: Daşınmaz əmlak bazarındakı dəyişikliklər, xüsusilə qiymətlərin dalğalanması, bankların kredit veriş standartlarına təsir etmişdir.

4. Bankların kapital və likvidlik mövqeyi: Bankların kapital və likvidlik mövqeyindəki dəyişikliklər də kredit standartlarının sərtləşməsinə səbəb olmuşdur.

Gələcək proqnozlar

Banklar növbəti rübdə də ipoteka kreditləri bazarında standartların sərtləşməsinin davam edəcəyini gözləyirlər. Bu, maliyyələşmə dəyərinin artması, rəqabətin güclənməsi və daşınmaz əmlak bazarındakı qeyri-müəyyənliklərdən irəlidir. Eyni zamanda, tələbin azalması tendensiyasının davam edəcəyi proqnozlaşdırılır.

Nəticə

2024-cü ilin ikinci rübü, ipoteka kreditləri bazarında əhəmiyyətli dəyişikliklər və sərtləşmə ilə qeyd olunmuşdur. Banklar, daxili ipoteka kreditləri və İKZF hesabına verilən kreditlər üzrə tələbin azalmasını müşahidə edərək, gələcəkdə də bu tendensiyanın davam edəcəyini gözləyirlər. Maliyyələşmə dəyəri, rəqabət, daşınmaz əmlak bazarı və bankların maliyyə mövqeyi bu dəyişikliklərdə əsas rol oynayır.