Finss.az - 2023-cü ildə ABŞ-da üç böyük bankın iflası beynəlxalq bank tənzimləmələri mövzusunda yenidən ciddi müzakirələrə səbəb olub.
Mütəxəssislər və tənzimləyicilər Basel III standartlarının ABŞ tərəfindən tam və vaxtında tətbiqinin ölkənin dünya maliyyə bazarındakı rəqabətliliyinə təsirini diqqətlə izləyirlər.
1970-ci illərdən etibarən Basel Bank Nəzarəti Komitəsi vasitəsilə beynəlxalq banklar üçün minimal standartlar hazırlanır və sonuncu — Basel III — 2008-ci maliyyə böhranından sonra qəbul olunub. ABŞ bu standartların ilkin versiyasını 2013-2015-ci illərdə tətbiq etsə də, son “Final Basel” layihəsi çərçivəsində iri banklar üçün kapital tələblərinin 20% artırılması təklifi sektor tərəfindən böyük müqavimətlə qarşılanıb.
Bu müzakirələr həm ABŞ banklarının kapital səviyyəsinin artırılmasının iqtisadi artıma təsiri, həm də ölkənin beynəlxalq maliyyə sistemindəki mövqeyinin qorunması ilə bağlıdır. Tənzimləyicilər arasında fikir ayrılığı mövcud olsa da, aparıcı iqtisadçılar və bank mütəxəssisləri Basel III standartlarının tətbiqinin ABŞ-ın maliyyə sabitliyi və beynəlxalq nüfuzunun qorunması üçün vacib olduğunu bildirirlər.
Hazırda ABŞ tənzimləyiciləri və siyasətçiləri iki əsas suala cavab tapmağa çalışırlar: ölkə beynəlxalq standartları qəbul etməlidirmi və iri bankların kapital tələbləri artırılmalıdırmı? Analitiklər qeyd edirlər ki, standartların tətbiqi və kapital tələblərinin artırılması məsələsi ayrı-ayrılıqda həll edilə bilər və hər ikisi ABŞ-ın uzunmüddətli maliyyə dayanıqlığı üçün vacibdir.
Mütəxəssislər həmçinin bildirirlər ki, yüksək kapital tələbləri bankların risk idarəçiliyini gücləndirir və uzunmüddətli perspektivdə iqtisadiyyata müsbət təsir göstərir. ABŞ-ın Basel standartlarını qəbul etməməsi isə beynəlxalq bazarlarda rəqabət qabiliyyətinin itirilməsinə, hətta digər ölkələrin tənzimləyici siyasətlərində sarsıntılara səbəb ola bilər.
Nəticədə, ABŞ maliyyə sektoru və tənzimləyicilərinin qarşısında duran vəzifə həm milli, həm də qlobal səviyyədə maliyyə sabitliyinin təmin edilməsidir. Bu prosesin gedişi dünya iqtisadiyyatı üçün də önəm daşıyır.