Finss.az - 2025-ci il üçün hazırlanacaq dayanıqlı maliyyə strategiyalarına dair son sorğunun nəticələri göstərir ki, 21 bankdan 15-i artıq Mərkəzi Bankın Dayanıqlı Maliyyə üzrə Yol Xəritəsi çərçivəsində fəaliyyət planlarını icra etməyə başlayıb.
Digər banklar isə bu fəaliyyətləri 2025-ci il ərzində həyata keçirəcəyini bildiriblər.
Sorğuda iştirak edən bankların əksəriyyəti, xüsusən kredit məhsullarının yaradılması sahəsində, ekoloji və sosial inklüzivlik (ESİ) amillərinin qərarvermə proseslərinə daxil edildiyini vurğulayıb. Bununla yanaşı, qeyri-kredit məhsulları və investisiya sahələrində də ESİ amillərinə diqqət yetirilir. Bununla yanaşı, 7 bank bu amilləri hələ qərarvermə proseslərinə inteqrasiya etmədiyini bildirir.
Bankların 43%-i sosial layihələrə yönəlmiş məhsullar təqdim edirlər. Bu, iqtisadi inklüzivlik, əlverişli mənzil təminatı və gender bərabərliyi kimi məsələləri əhatə edir. Digər 57% isə bu cür fəaliyyətləri gələcəkdə planlaşdırdıqlarını qeyd edir. Sosial məsuliyyətin artan əhəmiyyəti bank sektoru üçün müsbət bir göstəricidir. Lakin ekoloji istiqamətlərdə, xüsusilə enerji qənaəti, karbon emissiyalarının azaldılması və dayanıqlı kənd təsərrüfatı sahələrində maliyyə məhsullarının məhdudluğu diqqət çəkir.
Banklar arasında dayanıqlı məhsullara stimul verilməsi sahəsində differensiasiya hələ də məhduddur. Respondentlərin 48%-i faiz şərtlərində endirim tətbiq edərkən, 19%-i qeyri-faiz şərtlərində endirim tətbiq etdiyini bildirir. Həmçinin, hibrid və elektrik avtomobillərini kreditlə almaq istəyənlər üçün faiz endirimləri də bir çox bankın təklif etdiyi əsas stimullaşdırıcı mexanizmdir.
Dayanıqlı maliyyə sahəsində beynəlxalq əməkdaşlıq da genişlənməkdədir. Bankların 70%-i bu istiqamətdə müxtəlif beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlığa başlayıb. Əsasən, çoxtərəfli inkişaf bankları və qlobal məsləhətləşmə şirkətləri ilə əməkdaşlıq diqqətə layiqdir. Bundan əlavə, iqlim dəyişiklikləri ilə mübarizə və dayanıqlı inkişaf məqsədlərinə nail olmaq üçün 4 bank beynəlxalq fondlardan vəsait cəlb etməyə başlayıb.
Son olaraq, bir çox bank resurslardan səmərəli istifadəni öz strateji yanaşmalarında prioritet kimi müəyyən edib. Banklar enerji, su və kağız istifadəsinə qənaət etməyə xüsusi diqqət yetirir. Bu, bankların fəaliyyətlərində dayanıqlılıq prinsiplərinə uyğun resurs idarəçiliyini gücləndirdiyini göstərir.
Bu nəticələr, bank sektorunda dayanıqlı maliyyə və sosial məsuliyyət sahəsində əhəmiyyətli irəliləyişlərə və sektorda beynəlxalq əməkdaşlığın inkişafına işarə edir.