DÜNYA

06 Fevral

Müşahidələr dövründə qeydə alınan ən isti yanvar ayı iqlimşünasları narahat edib

“La Nina” hava fenomeninin tropik Sakit okeanı soyutmasına baxmayaraq, hazırda rekord qıran qlobal temperatur silsiləsi davam edir.

Fins.az xəbər verir ki, Kopernik İqlim Dəyişikliyi Xidmətinin məlumatına görə, bu il tarixdə ən isti yanvar ayı olub: Yer kürəsinin hava və səthinin temperaturu sənayedən əvvəlki səviyyədən 1,75 dərəcə Selsi yuxarı olub.

Avropa Ortamüddətli Hava Proqnozları Mərkəzinin iqlim strategiyası meneceri Samanta Bergessin sözlərinə görə, 2025-ci ilin yanvarı son iki ildə müşahidə olunan rekord temperaturları davam etdirən daha bir heyrətamiz aydır. Dəniz səthinin temperaturu bir çox okean hövzələrində və dənizlərdə qeyri-adi dərəcədə isti qalıb.

Yanvar qlobal orta səth temperaturunun sənayedən əvvəlki səviyyədən 1,5 dərəcə Selsi yuxarı qeydə alındığı son 19 ayın 18-cisi oldu. İqlimşünaslar 2024-cü ilin yanvarında “El Nino” tərəfindən istiləşmənin pik nöqtəsinə çatdıqdan və şərtlər əksinə, “La Nina”nın soyuducu mərhələsinə keçdikdən sonra müstəsna dövrün azalacağını gözləyirdilər. Bununla belə, istilik rekord və ya demək olar ki, ən yüksək səviyyələrdə qalır və digər amillərin onun pik nöqtəyə çatmasına kömək edə biləcəyi ilə bağlı müzakirələrə səbəb olur.

Kopernik mərkəzində iqlim üzrə alim Jülyen Nikolya “Fance-Presse” agentliyinə müsahibəsində deyib: “Bu fenomeni bir az gözlənilməz edən səbəbi deyim: siz bu soyutma effektini və ya ən azından gözlədiyimiz qlobal temperaturun müvəqqəti yavaşlaması prosesini görmürsünüz”. 

Keçən ay Kopernik 2023 və 2024-cü illərdə orta hesabla qlobal temperaturun ilk dəfə olaraq 1,5 dərəcə Selsini keçəcəyini bildirdi. Bu, Paris Sazişinə əsasən uzunmüddətli 1,5 dərəcə Selsi hədəfinin daimi pozulması demək deyildi, lakin limitin sınaqdan keçdiyinin açıq əlaməti idi.

Alimlər deyirlər ki, 1,5 dərəcə Selsidən yuxarı istiləşmə dərəcəsinin hər bir hissəsi həddindən artıq istilik, güclü yağışlar və quraqlıq kimi ekstremal hava hadisələrinin intensivliyini və tezliyini artırır.

Kopernik Arktikada dəniz buzunun yanvar ayında aylıq rekord aşağı həddə çatdığını bildirib.

Alimlər hazırkı dövrün son 125.000 ildə planetin ən isti mərhələsi olacağını deyirlər.