Fins.az - 2025-ci il ABŞ iqtisadiyyatı üçün optimist proqnozlarla başlayır, lakin bir sıra potensial çətinliklər və qeyri-müəyyənliklər də mövcuddur.
CNBC-nin məlumatına görə, iqtisadiyyatda qarşılaşılması ehtimal olunan əsas maneələr arasında yüksək faiz dərəcələri, əmək bazarının zəifləməsi və Vaşinqtondakı siyasi qeyri-sabitlik yer alır. Bu çətinliklər 30 trilyon dollar dəyərindəki ABŞ iqtisadiyyatının qarşısına çıxan əsas risklərdir.
İstehlakçıların möhkəm dayanması və şirkət mənfəətlərində artım gözləntiləri
Bununla yanaşı, istehlakçılar, inflyasiyaya baxmayaraq iqtisadiyyatda dayanıqlılıq göstərirlər. Şirkət mənfəətləri 2025-ci ildə yenə də yüksək olacağı gözlənilir. Təhlillər göstərir ki, ABŞ-ın SP 500 indeksinə daxil olan şirkətlərin mənfəəti 14,8% artacaq, bu da son 10 ilin ortalama artımından təxminən iki dəfə çoxdur.
RSM-nin baş iqtisadçısı Cozef Brusueylas, iqtisadi artımın 2025-ci ildə 2,5% olacağını proqnozlaşdırır. Bu, cari ilin sonunda gözlənilən 2,7%-dən bir qədər aşağı olsa da, artım hələ də davam edəcək. Brusueylas, iqtisadiyyatın yüksək istehlak və sərmayə qoyuluşları ilə inkişaf edəcəyini qeyd edib.
Əmək bazarının durumu və uzunmüddətli işsizlik narahatlığı
Ancaq ABŞ-da əmək bazarında bəzi narahatlıqlar mövcuddur. Son statistikalar, işə qəbul proseslərinin sürətinin zəiflədiyini və uzun müddət işsiz qalan insanların sayının artdığını göstərir. 27 həftədən artıq işsiz qalan şəxslərin sayı 2022-ci ilin yanvarından bəri ən yüksək səviyyəyə çatıb. Brusueylas, texnoloji dəyişikliklərin əmək bazarına təsirinin hələ də tam olaraq anlaşılmadığını qeyd edir.
Faiz dərəcələri və dövlət borcu ilə bağlı risklər
ABŞ Mərkəzi Bankı, 2025-ci il üçün inflyasiya proqnozunu 2,5%-ə qaldırıb və 2%-lik hədəfə 2027-ci ilə qədər çatmağı gözləmir. Faiz dərəcələrindəki yüksək səviyyə, həm şəxsi, həm də korporativ borc öhdəlikləri üzərində təzyiq yaradır. Xüsusilə, 2025-ci ildə 2,14 trilyon dollar həcmində korporativ borcların ödəmə müddətinin bitməsi ciddi narahatlıq doğurur. Lakin SP Global, bu borcların idarə oluna biləcəyini və şirkətlərin favorable şəraitdən istifadə edərək yenidən maliyyələşdirilə biləcəyini bildirir.
Siyasi qeyri-sabitlik və Trampın proqramı
2025-ci ildə Donald Trampın prezidentlik dönəmində tətbiq etdiyi iqtisadi siyasətlərin, xüsusilə vergi azaldılması və dövlət xərcləri ilə bağlı təşəbbüslərin həyata keçirilməsi gözlənilir. Lakin Trampın proqramına qarşı Konqresdə ciddi müqavimət olacağı proqnozlaşdırılır. Xüsusilə, tariflərin inflyasiyanı qızışdırmaq riskinə səbəb ola biləcəyi barədə narahatlıqlar mövcuddur.
Nəticə
2025-ci ildə ABŞ iqtisadiyyatı yüksək artım göstəriciləri ilə başlayacaq, lakin bir sıra risklər və qeyri-müəyyənliklər mövcuddur. Yüksək faiz dərəcələri, işsizlik və dövlət borcu ilə bağlı problemlər iqtisadiyyatın uzunmüddətli dayanıqlılığına təhdid edə bilər. Siyasi qeyri-sabitlik və iqtisadi islahatların həyata keçirilməsindəki çətinliklər də ABŞ iqtisadiyyatının qarşısında duran əsas maneələrdən biridir. Bu amillər, iqtisadi proqnozları dəyişə bilər və gələcəkdə daha çox diqqət tələb edəcəkdir.