Son illərdə dünya miqyasında iqtisadi qeyri-sabitlik artmaqdadır.
Fins.az SP Global Ratings-in son hesabatı, əsasən xəbər verir ki, önümüzdəki 10 ildə ölkələrin suveren defolt elan etmə halları keçmişlə müqayisədə daha çox olacağına işarə edir. Bu tendensiya, artan borc yükü və maliyyə bazarlarında dəyişikliklər səbəbindən yaranır.
Hesabatda qeyd edilir ki, son on ildə suveren dövlətlərin kredit reytinqləri əhəmiyyətli dərəcədə azalmışdır. Məsələn, COVID-19 pandemiyası dövlət maliyyəsinə ciddi təzyiq göstərmişdir. 2020-ci ildən etibarən Beliz, Zambiya, Ekvador, Argentina, Livan və Surinam kimi ölkələr xarici valyutalı borclara görə defolt elan etmişdir. Bu vəziyyət, 2000-ci ildən bəri 45 suveren defoltun üçdə birini təşkil edir.
SP Global-ın araşdırmasına əsasən, inkişaf edən ölkələr dövlət kreditlərinə daha çox güvənməyə başlayıblar. Ancaq bu asılılıq, qeyri-müəyyən siyasi mühit, mərkəzi bankların müstəqilliyinin olmaması və yerli kapital bazarlarının qeyri-dərinliyi ilə birləşdikdə, ödəmə problemləri yarada bilir. Bu, investorlar üçün riskləri artırır və maliyyə bazarlarında qeyri-müəyyənlik yaradır.
Müəlliflər, borc restrukturizasiyasının indiki dövrdə 1980-ci illərlə müqayisədə daha uzun sürdüyünü vurğulayırlar. Defolt vəziyyətində bir neçə il qalan dövlətlər üçün uzunmüddətli makroiqtisadi nəticələr daha ciddi olur. Bu, ölkələrin maliyyə vəziyyətini daha da pisləşdirərək, yeni defolt riskini artırır.
Dünya, suveren borc böhranı ilə mübarizə aparır və bu, inkişaf edən ölkələr üçün daha da çətinləşə bilər. Hökumətlər, maliyyə sistemlərini möhkəmlətməli, müstəqil mərkəzi bankların rolunu artırmalı və beynəlxalq əməkdaşlığı gücləndirməlidir. Yalnız bu şəkildə, ölkələr defolt riskini azaldaraq, iqtisadi sabitliyi bərpa edə bilərlər.