1 oktyabr 2024-cü ildən etibarən Kanada, Çin mənşəli elektromobillərə, o cümlədən yük maşınları və avtobuslara 100% rüsum tətbiq edib.
Bu yeni tədbir, Kanadanın ticarət siyasətində əhəmiyyətli bir dönüş nöqtəsi kimi qiymətləndirilir. Qərar, 26 avqust 2024-cü ildə Kanadanın baş naziri Cüstin Trüdonun açıqlamaları ilə dəstəklənib və ölkənin milli maraqlarını qorumaq məqsədi daşıyır.
Fins.az xəbər verir ki, baş nazir Cüstin Trüdo, Çin ilə olan ticarət münasibətlərində bir neçə əsas məsələnin gündəmə gəldiyini və Çin'in "digər ölkələrlə eyni qaydada oynamağa" razı olmadığını vurğulayıb. Bu addım, Kanadanın həm öz elektromobil bazarını qorumaq, həm də Çin tərəfindən tətbiq olunan ticarət qeyri-bərabərliyinə qarşı mübarizə aparmaq məqsədini daşıyır. Trüdonun sözlərinə görə, "Çin’in ticarət siyasəti, Kanada və digər inkişaf etmiş ölkələrlə bərabərsiz ticarət mühitini yaradır".
Bu tədbir yalnız elektromobillərə deyil, digər sənaye sahələrinə də təsir göstərəcək. 22 oktyabr 2024-cü ildən etibarən Çin mənşəli polad və alüminiuma 25% rüsum tətbiq ediləcək. Bu addımlar, Kanada hökumətinin Çin ilə ticarət münasibətlərində bərabərlik və ədalət prinsipini təmin etmək məqsədini güdür.
Bu yeni ticarət rüsumları qərarı, Çin tərəfindən sərt reaksiya ilə qarşılanıb. Çin Xalq Respublikasının Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmi nümayəndəsi Lin Cian, Kanadanın tətbiq etdiyi rüsumları proteksionist adlandırıb. Onun sözlərinə görə, bu addımlar, iki ölkə arasındakı ticarət əlaqələrini zədələyə və iqtisadi münasibətlərdə qeyri-müəyyənliyə yol aça bilər.
Lin Cian, həmçinin bildirib ki, Kanada hökumətinin bu qərarı, Çin’in öz ticarət siyasətinə və beynəlxalq ticarət qaydalarına ziddir. Çin tərəfi, bu cür addımların uzun müddətdə qarşılıqlı ticarətə mənfi təsir göstərəcəyini və iki ölkə arasındakı iqtisadi münasibətləri pisləşdirə biləcəyini vurğulayıb.
Kanada və Çin arasındakı ticarət münasibətləri uzun illərdir ki, müxtəlif sahələrdə mübahisələrə səbəb olub. Çin, dünyanın ən böyük elektromobil istehsalçısıdır və bu sahədə Kanadanın əsas ticarət tərəfdaşlarından biridir. Kanada isə, xüsusilə elektromobil bazarında yerli istehsalı gücləndirməyə çalışır. Bu yeni rüsumlar, iki ölkə arasındakı münaqişələrin daha da dərinləşməsinə səbəb ola bilər.
Ticarət siyasətindəki dəyişikliklərin yalnız iqtisadi təsirləri deyil, həm də siyasi əks-səda yaratma potensialı vardır. Kanada hökuməti, bu qərarın uzunmüddətli məqsədinin ölkənin ticarət balansını düzəltmək və həmçinin milli maraqlarını qorumaq olduğunu bəyan edir. Lakin Çin, bu addımı, beynəlxalq ticarət qaydalarına zidd və qeyri-ədalətli bir hərəkət olaraq qiymətləndirir.
Kanadanın Çin elektromobillərinə tətbiq etdiyi 100% rüsum, qlobal ticarət mühitində yeni dəyişikliklərə səbəb ola bilər. Bu qərarın yalnız Kanadanın öz iqtisadiyyatı üçün deyil, həm də iki ölkə arasındakı strateji münasibətlər üçün uzun müddətli təsirləri ola biləcəyi gözlənilir. Çin tərəfi bu rüsumlara qarşı mübarizə aparacağı təqdirdə, ticarət münaqişələrinin daha da şiddətlənməsi ehtimalı artacaq. Ticarət müstəvisindəki bu gərginliklər, həmçinin gələcəkdə qlobal bazarlarda yeni ticarət siyasətlərinin və strategiyaların formalaşmasına təsir göstərə bilər.